Warszawski Dziennik Narodowy, R. 5, 1939, nr 241B z 1 września 1939 r.

Pobierz PDF

Opis

Wynagrodzenia gotówką i asygnatami za świadczenia rzeczowe na rzecz wojska (konie, wozy, pojazdy mechaniczne, żywność)

Pobór wszelkich świadczeń dokonywanych obecnie w związku z zarządzonym pogotowiem przeprowadzany jest w sposób odpłatny, tzn. że za pobrane konie, wozy, pojazdy mechaniczne, żywność i wszelkie inne świadczenia rzeczowe należy się wynagrodzenie. Zasada tego wynagrodzenia jest ustalona w odpowiednich ustawach, a mianowicie w ustawie o rzeczowych świadczeniach wojennych z dnia 30 marca bieżącego roku (Dz. U. R. P. nr 30) i w rozporządzeniu Prezydenta z dnia 8 listopada 1927 r. o obowiązku odstępowania zwierząt pociągowych, wozów, pojazdów mechanicznych i rowerów dla celów obrony państwa (Dz. U. R. P. nr 74 z 1939 r.).
Obie te ustawy ustalają zasadę płacenia odszkodowania za pobrane przedmioty i świadczenia rzeczowe przewidując, że zapłata następuje w gotówce lub w asygnatach.
Ostatnio sprecyzowany został ściślej sposób płacenia gotówką i asygnatami za świadczenia rzeczowe, pobrane konie, wozy, pojazdy mechaniczne i rowery.

WYNAGRODZENIA ZA KONIE

Tak więc ustalono, że wynagrodzenie za pobrane zwierzęta pociągowe wypłacane będzie w następujący sposób:
W przypadku pobrania jedynego konia – całe wynagrodzenie wypłacone będzie w gotówce.
W razie pobrania konia u posiadaczy mających nie więcej niż trzy konie – wynagrodzenie wypłacane będzie za każdego pobranego konia w 75 proc. gotówką i w 25 proc. asygnatami.
W razie pobrania koni od osób posiadających powyżej 3 koni – wynagrodzenie obliczane będzie i wypłacane w połowie gotówką, w połowie zaś asygnatami.
Celem stwierdzenia ilości posiadanych w chwili poboru koni wystarczy przedłożenie zaświadczenia zarządu gminnego lub nawet sołtysa.

WOZY, POJAZDY MECHANICZNE

Wynagrodzenie za pobrane wozy, sanie, bryczki, uprząż, rowery, jak również za przedmioty niezbędne do ich użytkowania (naczynia do pojenia i karmienia zwierząt, latarnie, narzędzia itp.) wypłacane będzie w całości gotówką.
Wynagrodzenie za pobrane pojazdy mechaniczne (zarówno osobowe, jak i ciężarowe) przeznaczone dla celów zarobkowych – wypłacane będzie w całości gotówką, jeżeli pobrany pojazd był jedynym pojazdem mechanicznym u danej osoby lub w danym przedsiębiorstwie w chwili poboru. Jeśli nie był jedynym pojazdem mechanicznym, to za każdy pobrany pojazd odszkodowanie wypłacane będzie w połowie gotówką, w połowie asygnatami. Wynagrodzenie za samochody i motocykle osobowe nieprzeznaczone dla celów zarobkowych wypłacane będzie wyłącznie asygnatami.

ZA ARTYKUŁY ŻYWNOŚCIOWE

Za pobrane artykuły pierwszej potrzeby, a więc artykuły żywnościowe, jak np. ziemiopłody i ich przetwory, pasze, zwierzęta, rzeźnie, mięso, nabiał, artykuły służące potrzebom higieny osobistej oraz za drzewo opałowe, torf i worki wynagrodzenie płacone będzie w całości gotówką w razie pobrania ich od posiadaczy gospodarstw wiejskich. Również gotówką płacone będzie wynagrodzenie za podporządkowanie się żądaniom władzy przez przedsiębiorstwa wytwarzające lub przerabiające artykuły pierwszej potrzeby (np. młyny).

PRZEDMIOTY NIESŁUŻĄCE PRODUKCJI

Wyłącznie asygnatami wypłacane będzie wynagrodzenie za pobrane przedmioty, które u osoby świadczącej nie służą produkcji lub wykonywaniu zajęcia zawodowego albo też normalnie nie są u danej osoby przedmiotem obrotu handlowego z uwagi na rodzaj przedmiotów lub rozmiary ich pobrania.
Tę ostatnią zasadę przyjęto z uwagi na to, iż mogą istnieć pewne kategorie świadczeń, które stanowią wprawdzie obciążenie majątku osoby świadczącej, ale jednak nie wpływają na obniżenie zdolności produkcyjnej warsztatu lub zdolności płatniczej danej osoby np. w przypadku zajęcia w gospodarstwie wiejskim dla celów użytkowania wojskowego działu gruntu będącego w danym gospodarstwie kompletnym nieużytkiem.
We wszystkich innych przypadkach wynagrodzenie wypłacane będzie w gotówce, jeżeli nie przekracza sumy 1100 zł. Jeżeli wynagrodzenie przekracza sumę 1100 zł., to gotówką wypłacona będzie suma 1000 zł., a na resztę należności wydane będą asygnaty. Jeżeli jednak wynagrodzenie przekracza sumę 5000 zł., to gotówką wypłacane będzie 20 procent ustalonej sumy (tzn. piąta część), a na resztę, tzn. na 80 procent wartości świadczenia wydawane będą asygnaty. Te schematyczne normy przyjęte zostały z uwagi na niemożność ustalenia z góry właściwego stosunku wypłaty gotówkowej do wypłaty asygnatami dla każdego rodzaju świadczeń oraz na konieczność stosowania kilku szablonów możliwie prostych i łatwych do wykonania w okresie dużego zapotrzebowania świadczeń. Jednakże zgodnie z naczelną zasadą niehamowania procesów gospodarczych, a w szczególności wobec konieczności utrzymania produkcji, przewidziana jest możliwość upłynniania wydawanych asygnat w rozmiarach dopasowanych do niezbędnych potrzeb warsztatów produkcyjnych. Już obecnie np. zdecydowane jest, iż asygnaty wydane za pobrane konie będą zamienione na gotówkę w 45 dni od daty wystawienia.

CZYNNIK OBYWATELSKI

Wysokość wynagrodzenia za pobrane świadczenia rzeczowe ustalana będzie bądź na podstawie cennika, bądź też na podstawie orzeczenia powiatowych komisyj świadczeń rzeczowych lub specjalnych komisyj świadczeń rzeczowych. W skład komisyj cennikowych, które będą opracowywać cenniki wynagrodzeń za świadczenia rzeczowe, wchodzić będą przedstawiciele czynnika obywatelskiego.
Osoby, które wykonały świadczenia rzeczowe, otrzymają od organów pobierających te świadczenia (konie, artykuły pierwszej potrzeby, wozy itp.) dowody wykonania świadczenia.
Na podstawie tych dowodów właściwe kasy urzędów skarbowych dokonywać będą wypłaty odszkodowań na zasadach wyżej wymienionych.
Co się tyczy asygnat, to są to imienne zobowiązania skarbu państwa wobec określonej osoby. Warunki i termin wykupu asygnat oraz warunki ich odstępowania przez pierwszych posiadaczy innym osobom ustalane będą przez ministra skarbu. Jak już wspomniano wyżej, wynagrodzenie za pobrane konie wypłacone w asygnatach zamieniane będzie na gotówkę po 45 dniach.
Rozporządzenie o wypuszczeniu asygnat zostało ogłoszone w dzienniku ustaw nr 83.

Obowiązki kupca i przemysłowca w obecnej chwili

Na odbytym w dniu 28 sierpnia zebraniu plenarnym Izby Przemysłowo-Handlowej w Warszawie prezes Izby, sen. C. Klamer, wygłosił następujące przemówienie:
„Od szeregu dni Polska przeżywa dziejową próbę – próbę niemalże ogniową. Ale i tym razem z próby tej całe społeczeństwo polskie, a więc w szczególności i życie gospodarcze, wychodzi zwycięsko.
Zdołaliśmy przekonać świat cały, wszystkich naszych przyjaciół i sojuszników, wszystkich naszych wrogów i przeciwników, że jesteśmy przygotowani na wszystko, że w żadnych okolicznościach, w jakich znaleźć się możemy – nie damy się sprowokować, nie damy się wytrącić z równowagi, wytrwamy każdy na swym posterunku.
Dziś każdy z nas, kupiec i przemysłowiec, każdy bankowiec czy przedsiębiorca komunikacyjny – pamiętać musi i pamiętać będzie o tym, że w obecnej chwili nie wolno mu nie tylko zaniechać, ale nawet ograniczyć normalnej swej działalności.
Obowiązkiem każdego z nas jest dziś dążyć do tego, aby bez względu na wszystkie trudności i przeszkody jak najlepiej obsłużyć swoich odbiorców i klientów, w jak największym stopniu zaspokoić wszystkie ich potrzeby, bo od tego zależy normalny bieg życia wewnątrz kraju, a spokój wewnętrzny jest niezbędnym warunkiem zachowania naszej odporności i siły na zewnątrz.
Pamiętać wreszcie musimy i o tym, że obowiązkiem kupca i przemysłowca jest nie tylko samemu zachować spokój, ale także oddziaływać na innych, na swych klientów i współpracowników, aby zapobiegać wszelkim objawom i poczynaniom, które mogą wywoływać zakłócenia normalnych stosunków gospodarczych.
Każdy, kto w chwili obecnej, korzystając z ogólnego podniecenia, pragnąłby wyciągnąć osobiste korzyści dla siebie, zapominając o swym najpierwszym obowiązku obywatelskim służenia potrzebom kraju i narodu – nie wart byłby nadal nosić miana Polaka lub obywatela polskiego i sam dobrowolnie postawiłby się poza nawiasem polskiej społeczności gospodarczej. Ufamy, że takich jednostek pośród nas nie będzie”.
W zakończeniu swego przemówienia prezes Izby podkreślił konieczność ścisłej współpracy władz państwowych, komunalnych i samorządu gospodarczego w dziedzinie normowania stosunków gospodarczych w zmienionych warunkach i zaproponował wystąpienie z inicjatywą utworzenia w tym celu przy właściwych władzach państwowych specjalnych organów doradczych. Propozycje te Izba przyjęła jednomyślnie.
Jako ostatni punkt porządku obrad omówiono sprawę współpracy samorządu gospodarczego w opracowaniu planów inwestycji komunikacyjnych.

OPLG w tramwajach i gmachach państwowych

Planowa akcja OPLG objęła wszystkie gmachy urzędów państwowych stolicy. W dniu wczorajszym przeprowadzono zabezpieczenie tych gmachów państwowych, które posiadają niskie sutereny i okna na poziomie chodników. Okna suterenowe zostały uszczelnione za pomocą worków z piaskiem.
Dla dostosowania tramwajów i autobusów miejskich do wymogów OPLG w czwartek przytłumiono wewnętrzne oświetlenia elektryczne niebieską bibułą. Odpowiednio zamaskowano również oświetlenia numeracji zewnętrznej i reflektorów w wozach motorowych.

Jak zabezpieczyć jaja przed zatruciem gazami

W zapasach żywności powinno się uwzględniać niezbędną ilość jaj, które w warunkach domowego przechowania dają się tanim sposobem uchronić od zepsucia i zabezpieczenia od gazów.
Chcąc przechować 60 sztuk jaj, należy do takiego czy innego naczynia nalać 3 litry czystej wody, dodać do niej 30 dag soli kuchennej i 4 dag wapna, wymieszać dobrze, a następnie włożyć jaja kurze. Jaja te muszą być świeże, zdrowe i posiadać całą skorupę.
W tak przygotowanym roztworze jaja przechować się i zabezpieczyć dają nawet przez szereg miesięcy – wyjmuje się je w miarę potrzeby częściowo lub wszystkie.

O racjonalne tworzenie żelaznego zapasu żywności

Zgodnie z opublikowanym apelem w całym kraju społeczeństwo zaopatruje się w żelazny zapas środków żywnościowych. Jak stwierdzono, zakupy czynione przez ludność nie zawsze odpowiadają warunkom rynku lokalnego, a często bywają niezgodne z interesem własnym konsumenta, który przy racjonalniejszej organizacji zakupów mógłby uzyskać za te same pieniądze lepszy pod względem wartości odżywczej zapas prowiantów w domu.
Tak np. nie należy zapominać, iż w chwili obecnej znajdujemy się w pełnym sezonie produkcyjnym jaj. Rynek nasz posiada duże ilości tego towaru, cena jak na obecny okres jest wyjątkowo niska, a artykuł ten jest jednym z najbardziej zdrowych i odżywczych środków spożywczych.
Tworząc więc zapasy żywności, każda rodzina winna zwrócić uwagę na zakup jaj, które można przechowywać w warunkach domowych przez 2-3 tygodnie. Natomiast jaja przechowywane w płynie wapiennym lub w chłodniach utrzymują swą wartość i jakość nawet przez kilka miesięcy.

Żołnierze dają krew dla Ojczyzny
Kobiety – krew dla żołnierzy

Dziś wszyscy obywatele Państwa gotowi są przelać krew za niepodległość. Kobiety, które nie mają zaszczytu walczenia w szeregach armii, mają jednak możność złożenia ofiary krwi. Gdy życie rannego jest zagrożone, nieraz tylko wprowadzenie krwi obcej może go uratować od śmierci.
Przysposobienie Wojskowe Kobiet wystąpiło do Dep. Zdrowia Ministerstwa Opieki Społecznej o pozwolenie stworzenia ośrodka krwiodawczyń.
Przysposobienie Wojskowe Kobiet zobowiązuje wszystkie swoje członkinie w wieku od 20 do 40 lat oraz członkinie stowarzyszeń współdziałających, ażeby dały swoją krew do zbadania i żeby znały swoją grupę krwi. Prócz tego PWK apeluje do wyżej wymienionych członkiń, żeby po zbadaniu zgłaszały się ochotniczo jako bezpłatne dawczynie swojej krwi dla żołnierzy.
PWK wyraża nadzieję, że wszystkie obywatelki Państwa Polskiego pójdą za przykładem członkiń.
Ośrodek badania i rejestracji uruchomiony będzie od dnia 5 września (wtorki, czwartki, soboty, od 17 do 19-ej) w ambulatorium kliniki dziecięcej w Warszawie, ul. Marszałkowska 24.
W całej Polsce w najbliższym czasie powstaną takie same ośrodki, o czym zawiadomimy oddzielnie.

Apel o dary w naturze dla potrzeb PCK

Aby Polski Czerwony Krzyż zdołał poczucie bezpieczeństwa w społeczeństwie w całej pełni rozszerzyć, musi mieć zapewnioną możność wykonania swych zadań. Wśród nich obok akcji ratowniczo-sanitarnej niemałe znaczenie ma roztaczanie atmosfery opieki i życzliwej troski zarówno nad walczącym żołnierzem, jak i wszystkimi, którzy z nim współdziałają.
Zadanie to spełniają nasze punkty odżywczo-sanitarne. Dla umożliwienia jak najszerszej ich działalności zwracamy się do firm o składanie dobrowolnych datków w naturze (mleko, kawa, herbata, cukier, kasze, ryż, mąka, kartofle, jarzyny twarde, papierosy, mydło, pasta do zębów itp). Dary te Polski Czerwony Krzyż zużyje celowo, a rozszerzona przez to jego akcja udowodni, że Polski Żołnierz stający do obrony naszych granic może liczyć na oddźwięk troskliwych serc całego społeczeństwa.
Dary należy skierowywać do Okręgu Stołecznego PCK, ul. Trębacka 11 m. 12, tel. 505-39 i 226-85.

Licencja / źródło

Warszawski Dziennik Narodowy, R. 5, 1939, nr 241B z 1 września 1939 r.

Plik podchodzi z e-kartki z dnia 01.09.1939